Нөхцөл шалгах ба сонголтын операторууд

Шалгах оператор if

Дараах 2 хэлбэртэй.

1 дүгээр хэлбэр (гүйцэт бус)

  if (логик нөхцөл) үнэн (true) бол хийгдэх үйлдэл;

2 дугаар хэлбэр (гүйцэт)

  if (логик нөхцөл)   үнэн (true) бол хийгдэх үйлдэл;

    else     худал (false) бол хийгдэх үйлдэл;

Жишээ:

if (логик нөхцөл) үйлдэл;

нөхцөл нь үнэн буюу true бол үйлдэл биелэгдэнэ.

Жишээ нь:

if (x = = 12)
  printf(“x bol %d”, x);

if (x = = 12)
 { printf(“x bol”);
    printf(“%d”, x); }

if ( логик нөхцөл) үйлдэл1; else үйлдэл2;

Жишээ нь:

if (x = = 12)  printf(“x bol %d”, x);
else         printf(“x bol 12 bish”);

if (x > 0)
  printf(“x bol eyreg too”);
else if (x < 0)  printf(“x bol sorog too”);
       else  printf(“x bol teg yum bna.”);

Жишээ нь:

#include<stdio.h>

#include<stdio.h>

main()

{

  int m,n,r;

  printf(“n=”); scanf(“%d”,&n);

  printf(“m=”); scanf(“%d”,&m);

  r=n;

  if (n

  printf(“%d”,r);

  getch();

}

 

Үр дүн:

1    5 гэж оруулахад

5 гарна.

Жишээ нь:

#include<stdio.h>

#include<stdio.h>

main()

{

  int m,n,r;

  printf(“n=”); scanf(“%d”,&n);

  printf(“m=”); scanf(“%d”,&m);

  if (n

      else r=n;

  printf(“%d”,r);

  getch();

}

Үр дүн:

100     4 гэж оруулахад

100 гарна.

Өгөгдсөн a, b хоёр тооны багыг ол. Нөхцөл шалгах операторын 2 хэлбэрээр бодоорой.

Давхар if оператор

if операторыг хэдэн ч давхараар бичиж болно.

  if ( логик нөхцөл 1 )

  if ( логик нөхцөл 2 )  үйлдэл 1;

  else   үйлдэл 2;

Давхар if операторыг хэрэглэж байхдаа хаалтыг зөв хэрэглэх шаардлагатай.

Си хэлэнд else  -г түүнд хамгийн ойр бөгөөд түүнээс өмнө орших өөрийн гэсэн else байхгүй  if –д харгалзуулан ойлгодог.

Өмнөх жишээнд else –г яаж ч бичсэн түүнд хамгийн ойр орших if –д буюу if (логик нөхцөл 2) –т хамаарна.

if (логик нөхцөл 1)    {         if (логик нөхцөл 2)              үйлдэл 1;    }        else               үйлдэл 2;

if (логик нөхцөл 1)         if (логик нөхцөл 2)                   үйлдэл 1;             else        else               үйлдэл 2;

 

Ер нь Си хэлний нөхцөл шалгах үйлдлийн үр дүн нь 1-тэй тэнцүү бол нөхцөл биелэж байна, 0-тэй тэнцүү бол нөхцөл биелэхгүй байна гэж тооцдог.

Иймээс if (a!=0) гэсэн нөхцлийг if (a) гэсэн нөхцөл шалгах үйлдлээр сольж болно гэсэн үг юм.

Жишээ нь:

  Өгөгдсөн  х тоо 0-тэй тэнцүү эсэхийг тогтооход нөхцөл шалгах операторыг ашиглахдаа дараах хэлбэрээр бичиж болно.

  if (x)  printf(“x too 0-tei tentsuu bish”);

  else   printf(“x too 0-tei tentsuu”);

Дадлага ажил

1.Өгөгдсөн a, b хоёр бодит тооны багыг ол. Нөхцөл шалгах операторын 2 хэлбэрээр бодоорой.

2.Өгөгдсөн бүхэл тоо 3, 5, 7-д хуваагдахыг эсэхийг тогтоо.

3.Өгөгдсөн 4 бодит тооны ихийг ол.

4.Өгөгдсөн 3 оронтой тооны хамгийн их утгатай цифрийг хэвлэ.

5.Өгсөн 3 тоогоор талаа хийсэн гурвалжин байх уу?

6.Өгөгдсөн 4 оронтой тоо өөрийнхөө цифрүүдийн нийлбэрт хуваагдахыг шалга.

7.Өгөгдсөн 5 оронтой тоо өөрийнхөө цифрүүдийн аль нэгэнд хуваагдахыг шалга.

8.Өгсөн 5 бүхэл тооны эерэг тоонуудын тоог хэвлэ.

Сонголтын оператор switch

 

switch (илэрхийлэл)

  { 

  case тогтмол1:   үйлдэл1;  break;

  case тогтмол2:  үйлдэл2;  break;
      …
                 default:                үйлдэлN
                  }

#include<stdio.h> #include<conio.h> main() { int x; scanf("%d",&x); switch (x) {    case 1:         printf("x bol 1");         break;    case 2:         printf("x bol 2");         break;    default:         printf("x todorhoigui");                    } getch(); }

#include<stdio.h> #include<conio.h> main() { int x;    scanf("%d",&x);     if (x == 1) {              printf("x bol 1");                    }             else if (x == 2) {                  printf("x bol 2");                            }                 else {                printf("x todorhoigui");                          }   getch(); }